سیاسي او ټولنیزې لیکنې

د بیل ګيټس پنځه نصیحتونه د اریزونا پوهنتون په فراغت غونډه کې!

۱) هېڅ کله فکر مه کوئ، چې يو ځل مو کوم کار پيل کړ، نو بايد د ژوند تر پايه يې وکړئ. د خپل مسلک او مسير بدلول هېڅ بده خبره نه ده. ۲) فراغت د پوهنتون پای دی، خو د زدکړې پای نه دی. ضرور نه ده، چې په هر شي پوه اوسئ، خو ضرور ده، چې په دې پوه اوسئ، چې نه پ...

بدلېدونکی نړیوال نظم او خوار ملتونه

نړیوال نظم له هغه ورځې چې نړۍ هست شوې په بدلون کې ده. نړیوال نظم په دوامداره توګه یوه موده وروسته بدلون تجربه کوي او هر بدلون د یو شمیر ملتونو د سرلوړۍ، پرمختګ او نړیوال ځواک جوړیدو کې مرسته کوي خو بله خوا بیا د ډیرو برم، حیثیت او سلطه پکې له منځه ځي...

اشرف غنی، سیاست‌مدار یا معلم؟

چند روز قبل اشرف غنی در مصاحبه‌ای اعلام کرد که پس از این یک سلسله پادکست تهیه خواهد کرد و از آن طریق در مورد مسایل افغانستان و این‌که چه باید کرد سخن خواهد گفت. در مصاحبه گفته شد که طرح برنامه از خود اشرف غنی است و مصاحبه‌کننده صرفاً م...

تخیل: د ژبې، اسطورو، فیلوسوفي، هنر او پوهې ترمنځ

د خیال، تخیل او تخییل په اړه ګڼ بحثونه شوي، خیال د ناریښتینو ښکارندو ذهني انځور دی، چې د تخیل په مرسته مانا مومي او هرکله چې یو تخیل بل وګړي ته ورلېږدي او د قراردادي نښو په وسیله یې هغه هم په ذهن کې انځورولای شي، د خیال و تخیل دغه لېږد ته تخییل ویل ک...

مېرمن قمر ګله؛ د نيمې پېړۍ سندر غاړې

مخکې له دې چې د ميرمن قمرګلې پر هنر وغږيږم، اړينه ده چې د افغانستان د موسيقي او سندرو په هنر کې د پښتو ژبې د ښځينه سندرغاړو بهير راوسپړم.   په افغانستان کې د ښځینه موسیقۍ بهير   په افغانستان کې د ښځو د موسيقۍ اصلي منشأ له کليوالي يا سيم...

د مهاجرینو فشار کار ور نه کړ؛ بل ګام به څه وي؟

د پاکستان لنډمهالي حکومت په یوه کمساري ګام کې د یو اعشاریه اووه میلیونه افغان مهاجرینو د ایستلو پرېکړه وکړه. دا ګام نه یوازې د ایستلو کېدونکو د شمېر له اړخه کمساری و، بلکې ډېره کمه موده یې هم ورته وټاکله. د پاکستان د موقت ح...

ایډیولوژي څنګه انساني عاطفه وژني؟

لاندې تصویر وګورئ، د کوم انسان به ورته له سترګو اوښکې رانه‌شي؟    پرته له هغو، چې ایډیولوژي، د واکغوښتنې لیوني حرص او سیاست یې عاطفه وروژلي وي.  ایډیولوژي له انساني ارزښتونو سره څه لوبې کوي؟ دا یو پراخ ارواپوهنیز، ټولنپوهنیز، پ...

«فرهنګ» ښکلی بڼ، که وحشي ځنګل؟

ټول منو، چې زموږ په فرهنګ کې منفي ښکارندې شته، خو د هغو په وړاندې څه ویل په خلکو بده لګیږي.  دا د (دودپالنې و نومهال‌پالنې = سنت او مودرنیتې) خورا زړه دیالکتیکي لانجه ده، هر لوری خپل پلویان لري او د هر لوري پلویان خپل پریمانه دلایل.  ...

زموږ یو پټ ثروت؛ د افغانستان نفت او ګاز

په ۶۰مه او ۷۰یمه میلادي لسیزو کې د اوبو بندونو، کرنې او مواصلاتي لارو ته د افغانستان د ملي پراختیا د پوتنشیل په سترګه کتل کېدل. که څه هم د افغانستان په ناهمواره او غرنۍ جغرافیه کې یو بل ثروت هم پټ و- جامد منرالونه او هایدروکاربنونه! خو هغه وخت د انکش...

د چه ګوارا د ژوند جالب معلومات او خاطرې

په یوې ارجنټایني کورنۍ کې زېږېدلی ځوان په دې اړه فکر کوي، چې مونږ ولې په داسې بد حالت کې ژوند کوو ایا مونږ تر دې په ښه حالاتو کې ژوند نه شو کولای؟ زموږ ګناه څه ده؟ د دې هر څه تر شا د چا لاس دی؟ د خپلې دې پوښتنې د حل لپاره په سفر وځي، د بېلا بېلو م...